قنات به عنوان یکی از شاهکارهای تمدن بشری مثالی از این هوشمندی و هماهنگی تمدن بشری با مقتضیات طبیعت محسوب می‌شود. قنات هدیه ارزشمند ایرانیان به مردم سراسر جهان به ویژه ساکنان مناطق خشک و نیمه خشک در گذر زمان بوده است.
اگر چه قنات یا کاریز در طول قرن‌ها آب را به صورت حساب شده توأم با ظرافت‌های فنی و مهندسی و تنها با استفاده از نیروی ثقل جمع‌آوری، انتقال و توزیع می‌کرده اما شاهکار این ابداع بی‌نظیر منحصر به جنبه‌های سازه‌ای آن نیست. قنات نه تنها به عنوان یک اثر زیبای مهندسی مطرح است؛ بلکه موجب ایجاد سبک زندگی خاص مناطق خشک، توسعه فرهنگ و معماری متناسب و خلق مناظر چشم نوازی شده است. همچنین مدیریت مشارکتی سنتی قنات عجین با ملاحظات فنی عامل اصلی دسترسی ایمن و پایدار به آب در بسیاری از سکونت‌‌گاه‌های انسانی بوده است.
در زمان انجام وظیفه اینجانب به عنوان نایب رئیس منتخب شورای بین‌الدول برنامه بین‌المللی آبشناسی یونسکو از منطقه آسیا و اقیانوسیه، پیشنهاد تأسیس مرکز بین‌المللی قنات و سازه‌های تاریخی آبی (تحت پوشش یونسکو) در شهر یزد، مطرح و پیشنهاد رسمی راه‌اندازی این مرکز با جزئیات کامل ارایه شد. متعاقبا شورای اجرایی یونسکو در 167 امین جلسه خود در مهرماه سال 1382 این پیشنهاد را تصویب و در سی و دومین جلسه مجمع عمومی یونسکو در همان سال مورد موافقت قرار گرفت. در نهایت موافقت‌نامه تأسیس این مرکز در 26 مارس 2005 مطابق با 6 فروردین 1384 بین وزیر نیروی جمهوری اسلامی ایران و مدیر کل یونسکو امضاء و مبادله شد تا ایران به عنوان اولین و تنها کشور موفق به میزبانی دو مرکز مهم آبی وابسته به یونسکو پس از تأسیس نخستین مرکز در تهران در بهمن ماه 1380 تحت عنوان مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری، شناخته شود.
شورای حکام این مرکز فرصت منحصر به فردی را به منظور ارتقای همکاری‌ها و تعاملات بین‌المللی در زمینه قنات و سازه‌های تاریخی آبی فراهم می‌نماید. امید است مرکز بین‌المللی قنات و سازه‌های تاریخی آبی (ICQHS) در دوره جدید فعالیت‌های خود به عنوان یک قطب علمی و تجربی در جهت ارتقای تحقیقات و ظرفیت‌سازی در زمینه تبادل دانش بومی، مدیریت پایدار و دستیابی به توسعه پایدار ایفای نقش نماید.
رضا اردکانیان
وزیر نیرو، رئیس شورای حکام مرکز بین‌المللی قنات و سازه‌های تاریخی آبی
