آسیاب آبی

آسیاب آبی ساختاری است که برای آسیاب غلات ساخته شده است. قسمت های اصلی آن یک تنوره، دو سنگ آسیاب، تیغه های روتور و محوری است که تیغه های روتور و سنگ آسیاب بالایی را به صورت عمودی به هم متصل می کند. عملکرد آسیاب آبی بر اساس انرژی پتانسیل آب به دلیل ارتفاع تنوره است: هر چه تنوره عمیق تر باشد، انرژی بیشتری تولید می شود. گاهی برای افزایش فشار آب، عمق تنوره به 10 متر می‌رسد.

در واقع تنوره چاهی است که آب را دریافت و انباشته می کند. هنگامی که آب قنات به تنوره می رسد، به داخل چاه می ریزد و از یک نازل کوچک در پایین چاه بیرون می رود و به تیغه ها برخورد می کند و تیغه ها را می چرخاند و به روتور انرژی می دهد که سپس سنگ آسیاب بالایی را می چرخاند. سنگ آسیاب پایین بی حرکت است. اصطکاک بین سنگ آسیاب بالا و پایین، گندم را به آرد تبدیل می کند. در بعضی جاها چند آسیاب آبی تنها با آب یک قنات راه اندازی می شد.